चिनियाँ रोभरले मंगल ग्रहमा ३.४२ अर्ब वर्ष पुरानो महासागरको प्रमाण भेट्यो
-
बलिराम श्रीवास्तव
- today२८ कार्तिक २०८१
चिनियाँ रोभर झुरोङले मंगल ग्रहमा प्राचीन महासागरको प्रमाण पत्ता लगाएको छ। यो नयाँ अनुसन्धानले अरबौं वर्षअघि मंगल ग्रहमा विशाल महासागर भएको पुष्टि गरेको छ, जुन वायुमण्डलको क्षय र चिसोको कारण अहिले अस्तित्वमा छैन। यस अनुसन्धानमा चीनको झुरोङ रोभरसँगै नासा र युरोपेली अन्तरिक्ष एजेन्सीका अन्य उपकरणहरूले महत्वपूर्ण भूमिका निभाएका छन्।
झुरोङ रोभर सन् २०२१ मा मंगल ग्रहको उत्तरी क्षेत्र यूटोपिया प्लानिटियामा अवतरण गरेको थियो। यसले त्यहाँका चट्टान र भूवैज्ञानिक संरचनाहरूको विश्लेषण गर्दै प्राचीन तटरेखाको अस्तित्वको प्रमाण पत्ता लगाएको हो। रोभरले विश्लेषण गरेको चट्टानमा देखिएका ट्रफ, पानी बग्ने च्यानल र माटोका ज्वालामुखी संरचनाले महासागरको उपस्थिति संकेत गरेका छन्।
अध्ययनका अनुसार, मंगल ग्रहको महासागर लगभग ३.४२ अर्ब वर्षअघि लोप भएको देखिन्छ, र यस क्षेत्रका पानीमा गाँठो जम्मा भएको अवस्थामा अहिलेको सतह संरचना देख्न पाइन्छ। हङकङ पोलिटेक्निक युनिभर्सिटीका ग्रह वैज्ञानिक बो वुले अनुमान गरे अनुसार मंगल ग्रहमा लगभग ३.६८ अर्ब वर्षअघि बाढी आएको थियो।
यस अनुसन्धानले मंगल ग्रहको प्राचीन जलवायु र महासागरीय स्थितिको महत्त्वपूर्ण चित्र प्रस्तुत गर्दछ, जसले भविष्यमा मंगल ग्रहमा जीवनको सम्भावना अध्ययन गर्न सहारा पुर्याउन सक्छ।
यो नयाँ प्रमाणले मंगल ग्रहको इतिहासमा एक महत्वपूर्ण पाटो थपेको छ। वैज्ञानिकहरूले यूटोपिया प्लानिटिया क्षेत्रको विश्लेषण गरेपछि, त्यहाँ प्राचीन जलाशय र महासागरको लक्षणहरू भेट्टाएका छन्। यस क्षेत्रका च्यानलहरू र भूवैज्ञानिक संरचनाहरूले स्पष्ट रूपले समुद्र तटको अस्तित्वको संकेत दिएका छन्, जसले पुष्टि गर्छ कि मंगल ग्रहमा एक समय विशाल महासागर थियो।
यस अनुसन्धानले केवल मंगल ग्रहको अतीत बुझ्न मात्र होइन, भविष्यमा त्यहाँ जीवनको संभावना र ग्रहमा पानीको स्रोतको अवस्थाबारे नयाँ दृष्टिकोण प्रस्तुत गरेको छ। यो अध्ययन त्यसैले महत्त्वपूर्ण छ, किनकि यसले मंगल ग्रहको जलवायु परिवर्तन र यसको वातावरणको गहिरो अध्ययन गर्न मद्दत पुर्याउँछ।
साथै, यस अनुसन्धानका नतिजाहरूले पृथ्वीको बाहिरका ग्रहहरूको अध्ययनमा नयाँ दिशा दिन सक्छ। मंगल ग्रहको अतीत र यसको महासागरको अस्तित्वको जानकारीले भविष्यमा त्यहाँ जीवनको खोजीमा नयाँ संकेत र मार्गदर्शन प्रदान गर्नेछ। यसैगरी, यस्ता अनुसन्धानहरूले भविष्यमा अन्य ग्रहहरूमा पानीको अस्तित्व र जीवनको सम्भावनाबारे महत्त्वपूर्ण ज्ञान प्रदान गर्नेछन्।
यस प्रमाणको खोजले मंगल ग्रहको अन्वेषण र अध्ययनको नयाँ चरणको प्रारम्भ गरेको छ, जसले अन्तरिक्ष अन्वेषणमा ठूलो योगदान पुर्याउनेछ।
