हेपाटाइटिस बी: सरुवा रोग, लक्षण, रोकथाम र निको हुने अवस्था
-
अग्निपथ सम्बादाता
- today५ आश्विन २०८१
हेपाटाइटिस बी (Hepatitis B)
एक प्रकारको भाइरल संक्रमण हो जसले लिभर (यकृत) लाई असर गर्छ। यो हेपाटाइटिस बी भाइरस (HBV) बाट हुन्छ। यसले लिभरमा सुजन (inflammation) गराउँछ, जसले लिभरको गम्भीर समस्या उत्पन्न गर्न सक्छ।
१. के यो सरुवा रोग हो? हो, हेपाटाइटिस बी सरुवा रोग हो। यो संक्रमित व्यक्तिको रगत, वीर्य, वा अन्य शारीरिक तरल पदार्थको सम्पर्कबाट सर्छ। निम्न कारणहरूले यो भाइरस फैलिन्छ: असुरक्षित यौन सम्पर्क संक्रमित रगत वा सुई प्रयोग संक्रमित आमा बाट बच्चामा सर्नु संक्रमित रगतको प्रत्यक्ष सम्पर्कमा आउनु
२. हेपाटाइटिस बी का लक्षणहरू: धेरै मानिसमा कुनै लक्षण नदेखिन सक्छन्। तर, लक्षण देखा परेमा, सामान्यतः निम्न लक्षणहरू हुन सक्छन्: थकान महसुस हुनु पेट दुखाइ जण्डिस (छाला र आँखा पहेँलो हुनु) जोर्नी दुखाइ वाकवाकी वा बान्ता भोक कम हुनु पिसाब गाढा हुनु ३. हेपाटाइटिस बी को रोकथामका उपाय: खोप: हेपाटाइटिस बी को रोकथामको लागि सबैभन्दा प्रभावकारी उपाय खोप लगाउनु हो। यो खोप बालबालिकादेखि नै लगाइन्छ। सुरक्षित यौन सम्पर्क: कण्डमको प्रयोग गरेर हेपाटाइटिस बी को जोखिम घटाउन सकिन्छ। सुई वा तेज वस्तुहरूको साझेदारी नगर्नु: भाइरस सुई, रेजर, वा अन्य तेज वस्तुहरूको प्रयोगबाट सर्न सक्छ। रक्त परीक्षण: रक्तदान वा रक्त संकलन गर्दा भाइरसको परीक्षण गर्नुपर्छ।
गर्भवती महिलाको परीक्षण: गर्भवती महिलाहरूमा परीक्षण गरी भाइरसको जोखिम कम गर्न सकिन्छ। ४. यो रोग लागेको मान्छे निको हुन्छ कि हुँदैन? हेपाटाइटिस बी दुई प्रकारका हुन्छन्: Acute (अल्पकालीन) हेपाटाइटिस बी: धेरै मानिसहरू केही महिनाभित्र यो संक्रमणबाट पूर्ण रूपमा निको हुन्छन्। Chronic (दीर्घकालीन) हेपाटाइटिस बी: केही मानिसहरूमा यो भाइरस दीर्घकालीन हुन्छ र लिभरमा गम्भीर समस्या (लिभर सिरोसिस वा क्यान्सर) निम्त्याउन सक्छ। दीर्घकालीन अवस्थामा यो संक्रमण निको नहुन सक्छ तर औषधि र उपचारले यसलाई नियन्त्रणमा राख्न सकिन्छ।
५. निको भएपछि स्वास्थ्य व्यक्तिमा सर्छ कि सर्दैन? यदि व्यक्ति Acute (अल्पकालीन) हेपाटाइटिस बी बाट पूर्ण रूपमा निको हुन्छ भने, उनको शरीरले भाइरसविरुद्ध प्रतिरोधात्मक क्षमता विकास गर्छ र फेरि संक्रमण सर्दैन। तर यदि Chronic (दीर्घकालीन) हेपाटाइटिस बी छ भने, ती व्यक्ति अझै पनि भाइरस बोक्न सक्छन् र अरूलाई संक्रमित गराउन सक्छन्। निष्कर्ष: हेपाटाइटिस बी एक गम्भीर र सरुवा रोग हो, तर उचित रोकथाम, खोप, र स्वास्थ्य सावधानी अपनाएर यसलाई नियन्त्रणमा राख्न सकिन्छ।
