दिल्लीको सत्तामा २५ वर्ष पछि फर्कँदै भाजपा, आम आदमी पार्टीको वर्चस्व समाप्त !
-
बिरेन्द्र यादब
- today२६ माघ २०८१
वीरगञ्ज । दिल्लीको राजनीतिक परिदृश्यमा ठुलो परिवर्तन देखिएको छ । भारतीय जनता पार्टी (भाजपा) को दिल्ली विधान सभा चुनावमा स्पष्ट अग्रता हासिल गर्दै सत्तामा फर्कने सङ्केत देखिएको छ । पछिल्लो मतगणना प्रवृत्तिले देखाएअनुसार, भाजपाले ७० सिटमध्ये ४८ सिटमा अगाडि रहँदा, लगातार दुई पटक विजय हात पारेको आम आदमी पार्टी (आप) यो पटक केवल २४ सिटमा सीमित हुँदै छ । एक समय दिल्लीको प्रमुख शक्ति रहेको भारतीय राष्ट्रिय काँग्रेस (काँग्रेस) भने केवल १ सिटमा सीमित रहन पुगेको छ । निर्वाचन परिणाम संक्षेपमा भाजपाले विकास, सुशासन र आपविरुद्धको असन्तोषलाई प्राथमिकतामा राख्दै सशक्त चुनावी अभियान सञ्चालन गरेको थियो । सन् १९९८ पछि पहिलो पटक भाजपाले दिल्लीको सत्ता आफ्नो हातमा लिन लागेको हो । त्यसैले पनि यो निर्वाचन भाजपाका लागि ऐतिहासिक मोड साबित हुनसक्छ ।
भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी र गृहमन्त्री अमित शाहको नेतृत्वमा भएको आक्रामक प्रचारले भाजपाको चुनावी सफलता सुनिश्चित गरेको देखिन्छ । विशेष गरी पूर्वी दिल्ली र बाहिरी दिल्लीमा भाजपाले आपको परम्परागत प्रभावलाई कमजोर पार्दै उल्लेखनीय उपलब्धि हासिल गरेको छ । स्थानीय मतदाताहरूले पूर्वाधार, जनसेवा र सहरी व्यवस्थापनसँग सम्बन्धित समस्याहरूलाई मुख्य मुद्दा बनाएको देखिन्छ । आदमी पार्टीका लागि दिल्ली विधान सभा चुनाव ठूलो धक्का साबित भएको छ । बितेका १० वर्षसम्म दिल्लीमा सरकार सम्हाल्दै आएको आपले निःशुल्क बिजुली, शिक्षामा सुधार र स्वास्थ्य क्षेत्रको वृद्धिलाई आफ्नो प्रमुख उपलब्धि बताउँदै आएको थियो । तर, पछिल्लो समय भ्रष्टाचार आरोप र प्रशासनिक चुनौतीहरूले पार्टीको छवि कमजोर बनाएको देखिन्छ ।
पार्टी संयोजक तथा मुख्यमन्त्री अरविन्द केजरीवाल समेत आफ्नो परम्परागत निर्वाचन क्षेत्र ‘नयाँ दिल्ली’ मा भाजपाका पर्वेश वर्मासँग तीव्र प्रतिस्पर्धामा परेका छन् । यसबाहेक, आपका अन्य प्रमुख नेताहरू—कलकाजी निर्वाचन क्षेत्रकी अतिशी मार्लेना र ग्रेटर कैलाशका सौरभ भारद्वाज—पनि भाजपाका उम्मेदवारहरूसँग पछाडि परिरहेका छन् यद्यपि, आप नेताहरूले अन्तिम नतिजाले आफ्नो पक्षमा अनुकूलता ल्याउन सक्ने आशा राखेका छन्, प्रारम्भिक प्रवृत्तिले भने आपको प्रभाव घट्दै गएको देखाएको छ । काँग्रेसको लगातार पतन एक समय दिल्लीको प्रमुख शक्ति रहेको काँग्रेसको राजनीतिक अवस्था झनै दयनीय बन्दै गएको छ । पार्टीले केवल १ सिट जित्न सकेको छ । यसले काँग्रेस अझै पनि राजधानीमा पुनर्जीवन ल्याउने स्थिति बनाउन नसकेको स्पष्टसँग बुझ्न सकिन्छ । परम्परागत काँग्रेस मतदाताहरू समेत अहिले भाजपातर्फ मोडिएको देखिन्छ ।
प्रतिस्पर्धात्मक निर्वाचन क्षेत्रहरू नयाँ दिल्ली निर्वाचन क्षेत्रमा अरविन्द केजरीवाल २,३०० भोटले पछाडि छन् । त्यहाँ उनका निकटतम प्रतिद्वन्द्वी भाजपाका पर्वेश वर्माले अग्रता लिएका छन् । कलकाजी क्षेत्रमा भाजपाका रमेश बिधुरीले आपकी अतिशी मार्लेनालाई १,५०० भोटले पछि पारिरहेका छन् । ओखला निर्वाचन क्षेत्रमा, आपका अमानतुल्लाह खान भाजपाका इमरान हुसेनसँग कडा प्रतिस्पर्धामा छन् । त्यहाँ आपले केवल ६०० भोटको झिनो अग्रता लिएको छ । भाजपाको प्रतिक्रिया भाजपा नेताहरूले दिल्ली विधान सभा चुनावको जितलाई “विकास र सबल सुशासनको जनादेश” भनेर व्याख्या गरेका छन् । गृहमन्त्री अमित शाहले पार्टी कार्यकर्ताहरूसँग सम्बोधन गर्दै भने, “दिल्लीका जनताले झूटा आश्वासन र कमजोर प्रशासनलाई अस्वीकार गर्दै भाजपालाई सबल दिल्लीको भविष्यका लागि रोजेका छन् ।” भाजपाका दिल्ली प्रमुख वीरेन्द्र सचदेवले पनि “भ्रष्टाचार र कुशासनप्रति आप सरकारको असफलता” को पूर्ण अस्वीकार भएको बताएका छन् । आपको रणनीति के हुनेछ? आम आदमी पार्टीले भने अन्तिम नतिजा आउने प्रतीक्षा गर्दै पुनरावलोकन गर्ने बताएको छ । वरिष्ठ नेता सौरभ भारद्वाजले भने, “हामी यो नतिजा किन आयो भन्ने विश्लेषण गर्नेछौँ र आवश्यक सुधार गर्नेछौँ ।” आपले अघिल्लो पटक पनि कठिन पराजयपछि पुनरागमन गरेको इतिहास छ, तर यस पटकको हारले पार्टीको दीर्घकालीन प्रभावमा ठूलो असर पार्न सक्छ ।
भविष्यको बाटो मतगणना लगभग अन्तिम चरणमा पुगेको छ, र अन्तिम नतिजा केही घण्टाभित्र घोषणा गरिने अपेक्षा गरिएको छ । दिल्लीमा २५ वर्षपछि भाजपाको पुनरागमनले राजधानीको राजनीति नयाँ मोडमा प्रवेश गर्ने देखिन्छ । नयाँ सरकार गठन भएपछि जनताले विकास, पूर्वाधार, सुरक्षा र जनसेवा सुधारतर्फ सरकारको भूमिकालाई ध्यानपूर्वक नियाल्नेछन् । अबको केही दिनमा आपले कसरी पुनरुत्थानका लागि योजना बनाउँछ र काँग्रेसले कसरी आफ्नो हराएको आधार फर्काउने प्रयास गर्छ, त्यो महत्त्वपूर्ण हुनेछ ।दिल्लीले नयाँ राजनीतिक अध्याय सुरु गर्न लागेको यस परिवर्तनलाई जनताले कसरी ग्रहण गर्छन् भन्ने विषय आगामी दिनहरूमा स्पष्ट हुँदै जानेछ ।